Sezon urlopowy oznacza czasem więcej wolnego czasu, który można poświęcić na lekturę (oczywiście zanim weźmiemy do ręki książkę trzeba najpierw wstawić na FB zdjęcia z treningów – podstawa to ręce w gardzie i sroga mina- oraz na Instagram zdjęcia zdrowych posiłków przygotowanych zgodnie z założeniami Gracie Diet).
W te wakacje miałem przyjemność przeczytać kilka książek dotyczących grapplingu i chciałbym zachęcić Was, abyście po nie sięgnęli. Pierwsza z nich to „CHOQUE”
CHOQUE: The Untold Story of Jiu-Jitsu in Brazil 1856-1949
Roberto Pedreira przez 11 lat trenował BJJ w Brazylii a swoją podróż od białego do czarnego pasa opisał w książce pod tytułem „Jiu-Jitsu in the South Zone, 1997-2008 (Brazilian Jiu-Jitsu in Brazil)”. „Choque” miała być do niej krótkim wstępem historycznym dotyczącym początków jiu-jitsu w Brazylii. Autor jednak zmienił zdanie i zagłębiając się w materiały źródłowe (w dużej mierze publikacje z okresu przełomu XIX i XX wieku, w tym Brazylijskie gazety) stworzył ponad 350 stronicowe dzieło opisujące scenę sztuk walki w Brazylii, pionierów jiu-jitsu, zapasów, capoeira i boksu.
Dla miłośników BJJ „Choque” to łakomy kąsek- dowiedzieć się z niej można ogromnej ilości szczegółów dotyczących japońskich mistrzów judo / jiu-jitsu, pierwszych Brazylijczyków trenujących i uczących jiu-jitsu i biorących udział w walkach za pieniądze. Książka przedstawia środowisko zawodowych fighterów, zapaśników, judoków i capoeiristas, i opisuje pierwsze konfrontacje między stylami. Obala również wiele mitów, w tym dotyczących rodziny Gracie. Kilka soczystych przykładów: -”chorowity astmatyk” Helio Gracie był w szkole kapitanem drużyny wioślarskiej -osobą z tamtego pokolenia Gracie, która miała na swym koncie najwięcej walk był pomijany często w biografiach tej rodziny rudy George Gracie, który oficjalnie nie reprezentował akademii Carlosa; część z tych walk była w formule, którą dziś nazwalibyśmy „pro-wrestling” -Carlos Gracie prawdopodobnie nie trenował (długo) pod okiem Mitsuyo Maeda (a raczej u Donato Piresa dos Reis, który był uczniem słynnego Conde Koma). Carlos to w ogóle bardzo kontrowersyjna postać: był skazany za napaść i pobicie (razem z braćmi Georgem i Helio), miał wiele nieślubnych dzieci, większość z zatrudnianymi przez siebie gospodyniami; próbował również swoich sił jako lider sekty. Lubił wyzywać do walki przeciwników w imieniu swoich braci, sam pozostając ich managerem.
Autor opisuje w jaki sposób Gracie spopularyzowali jiu-jitsu (którego de facto nauczyli się od wysłanników Kodokanu) i jak próbowali je zmonopolizować podkreślając nieznaczne w owym czasie różnice między ich stylem a judo. Kodokan judo nauczali w owym czasie Brazylii tacy mistrzowie jak Omori, Miyaki, Yano, Ono czy Raku. Rodzina Gracie- głównie Carlos- dobrze opanowała sztukę brandingu i marketing, a niektórych strategii nie powstydziłby się sam Chael Sonnen.
W książce przewijają się nazwiska znanych zapaśników, wśród nich braci Stanisława i Władysława Zbyszko, którzy w owym czasie przebywali ze swoją trupą zapaśników na tourne w Brazylii. Dowiedzieć możemy się z niej również o zasadach jiu-jitsu i luta livre (termin ten wówczas znaczył tyle co „zapasy w stylu wolnym”, czasami w formie catch-wrestlingu, w odróżnieniu od „luta romana” czyli zapasów w stylu klasycznym), oraz walk między stylami. „Choque” oferuje również bardzo ciekawe spojrzenie na ewolucję jiu-jitsu i proponuje wyjaśnienie dlaczego poszła ona w tym a nie innym kierunku. Ewolucja ta ma bezpośredni wpływ na to, jak BJJ wygląda teraz a ogromny wpływ na nią miał kontekst historyczny, obecność zapaśników klasycznych, wolnych i catch-as-catch-can, licznych mieszkających w Brazylii Japończyków (w większości reprezentujących Kodokan judo ) oraz ludzi, którzy interesowali się walkami i płacili by je oglądać.
Choć na samym początku lektura książki może być nieco nużąca- autor skrupulatnie opisuje wydarzenia w porządku chronologicznym- to po krótkim czasie staje się fascynującą relacją historyczną odsłaniającą przy okazji wiele nieznanych dotąd szczegółów i ciekawostek. Jest to pozycja która bez wątpienia zainteresuje zarówno miłośników jak i „hejterów” BJJ.
Dostępna w języku angielskim w formie elektronicznej na Amazon.com: http://www.amazon.com/Choque-Untold-Jiu-Jitsu-Brazil-1856-1949-ebook/dp/B00JL3L44S/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1408045561&sr=8-1&keywords=choque